کارگاه ریشه شناسی واژه "محسور" در دانشگاه خوارزمی برگزار شد کارگاه ریشه شناسی واژه

 | تاریخ ارسال: 1397/10/2 | 

انجمن علمی علوم قرآن و حدیث به عنوان انجمن نوپای دانشگاه خوارزمی ،اولین کارگاه خود را برگزار کرد .

به گزارش رابط خبری فرهنگی؛ کارگاه ریشه شناسی واژه قرآنی محسور با تأکید بر زبان‌های عبری و عربی با حضور دکتر محمود مکوند ، استاد مشاور انجمن و الهام شیرمحمدی، دبیر انجمن در سالن اجتماعات دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه خوارزمی برگزار شد.

در آغاز کارگاه؛ دبیر انجمن ضمن تبریک بابت تأسیس انجمن علمی، به اهداف انجمن اشاره کرد و تأکید کرد که برگزاری چنین کارگاه‌ها و جلساتی نقشی مؤثر در جهت گیری ذهن دانشجویان برای انجام پژوهش‌ها و کاوش آنها در مباحث علمی خواهد داشت.

وی افزود با مدیریت زمان می‌توان از اوقات فراغت به درستی استفاده نمود و شرکت در کارگاه‌ها، جلسات و نشست‌های متعدد می‌تواند ذهن را به سمت و سوی مباحث و موضوعاتی سوق دهد که ممکن است تاکنون با آن مواجه نشده‌ایم و از این راه می‌توان چالش‌های ذهن را بررسی و شناسایی کرد و به کاوش و تتبع در دریای بی کران موضوعات مختلف علمی پرداخت تا به وسیله داده‌های علمی جدید، اهداف خود را در راستای انجام پژوهش‌های علمی سامان بخشیم.

سپس کارگاه با در اختیار قرار دادن جزوه مربوطه در بین حاضران آغاز شد. دکتر محمود مکوند بیان کرد: واژه قرآنی "محسور" تنها یک بار در آیه بیست و نهم سوره اسرا به کار رفته است. لغویان عرب و مفسران مسلمان واژه را از ریشه "حسر" دانسته‌اند و معانی مختلفی برای آن بر شمرده‌اند. مترجمان قرآن نیز نظر به اقوال لغوی و آرا تفسیری هریک معادلی در برابر واژه نهاده‌اند. با این همه رهایی از تردید و تحیری که پیشینیان ما طی سده‌ها گرفتار آن بوده‌اند جز با تأمل دوباره درباب خاستگاه واژه امکان پذیر نیست. وی سپس به بیان آرا و اقوال مذکور به جستجوی واژه و ریشه یابی آن در زبانهای سامی پرداخت و نشان داده شد که ریشه "حسر" در عموم زبانهای سامی به کار رفته است و با آنکه در زبان‌هایی مانند آرامی، سریانی و جز آن واژه‌ی "محسور" را نیافته‌ایم اما در زبان عبری و به صورت مشخص در عهد عتیق واژه را در سیاقی مشترک با کاربرد قرآنی آن بازیافته ایم. وی مبتنی بر این ریشه یابی، معادله‌ای پیشینیان را ارزیابی کرد و سپس خود معادل " نیازمند یا نادار" را برای واژه پیشنهاد کرد. دکتر محمود مکوند در ادامه یاد کرد: در عهد عتیق واژه מַחְסוֹר مانند نظیر قرآنی‌اش دقیقاً در همان سیاق موضوع انفاق به کار رفته است. افزون براین واژه در آیات عهد عتیق با همان عناصری آمده است که واژه محسور در آیه ۲۹ سوره اسرا با آنها همنشین است. این شباهت‌ها احتمال ورود واژه از زبان عبری را به زبان عربی تقویت می‌کند. واژه در زبان عبری اسم محسوب می‌شود و به معنای نیازمندی یا ناداری است، اما در معنای وصفی یعنی نیازمند یا نادار نیز به کار رفته است. به نظر می‌رسد زبان عربی پس از أخذ واژه از زبان عبری آن را در نزدیک ترین قالب صرفی خود، یعنی اسم مفعول، قرار داده و در معنای وصفی آن، یعنی نیازمند یا نادار، به کاربرده است. در نتیجه ما برای این واژه قرآنی معادل نیازمند یا نادار را پیشنهاد کردیم که از یک سو با ریشه واژه حسر در زبان‌های سامی و ازسوی دیگر با سیاق آیه ۲۹ سوره اسرا سازگار است. وی افزود: ریشه شناسی واژه محسور نه تنها در روند فهم و معادل یابی آننقش دارد بلکه در تعیین نظم آیه نیز تأثیرگذار است و نشان می‌دهد که نظم آیه از نوع لف ونشر مرتب است.
 

مدیریت فرهنگی و اجتماعی




CAPTCHA
دفعات مشاهده: 16113 بار   |   دفعات چاپ: 1008 بار   |   دفعات ارسال به دیگران: 0 بار   |   0 نظر